Ja, een poppetje tekenen, dát lukt de meeste mensen nog wel. Maar iets kloppend in perspectief tekenen is iets wat voor bijna iedereen ongelofelijk lastig is. En dat snap ik wel! Want er zijn zóveel hoeken van waaruit je een huis zou kunnen tekenen. Daarom gaan we het rustig opbouwen. En daarvoor moeten we beginnen bij de grote beginvraag: WAT IS PERSPECTIEF?!
De definitie van de dimensie
Ja, om dat te begrijpen moeten we eerst begrip hebben van dimensie! Wat? Nee, geen dEmenTie… dImenSie! Wat dEmenTie is, dat ben ik even vergeten, dus houd ik het bij het wiskundige begrip dimensie. Kort gezegd geven dimensies diepte aan ons leven. Jamaar, Stephan, ÁLLES heeft toch diepte om ons heen? We kunnen toch alles gewoon vastpakken?! Jawel, maar er bestaat wel degelijk iets zoiets als nuldimensionaal. Dat is een punt! Een punt heeft namelijk geen hoogte of breedte. Wanneer je vanuit dat punt een een lijn gaat trekken, dan ga je de éérste dimensie binnen.
Ga je naast de lengte daarna ook nog de hoogte in, dan bevinden wij ons in de tweede dimensie. Dat begint al aardig op je kindertekening van vroeger te lijken, toch? Kijk, met zo’n dakkie erop is het eigenlijk al een huis.
Maar je tekening wordt zoveel mooier als we samen de derde dimensie instappen, oftewel 3D! En dat is eigenlijk best gek, he. Want het papier waarop we tekenen is tenslotte een plat vlak, oftewel: 2D. Hoe krijg je dan een ruimtelijk 3D-beeld op een plat vlak getekend? Nou, dat doen we met perspectieftekenen.
Oh, sorry, ja… die vakjes eronder zijn nog voor 4D, 5D en 6D. In de natuurkunde zouden dat bijvoorbeeld tijd, massa en temperatuur kunnen zijn. Die dimensies zijn in ons heelal ook onlosmakelijk met elkaar verbonden in de ruimtetijd, maar als je daar meer over wilt weten dan moet je dat aan die gast in hokje 8 maar eens vragen. Ik houd het in mijn uitleg gewoon bij 2D en 3D!
Perspectief in de praktijk
Ja, want eigenlijk zag je het net al: als je een tweedimensionaal huis, bijvoorbeeld DÍT huis, récht van voren tekent,
… dan bestaat dit huis volledig uit lijnen die in de bréédte liggen (de eerste dimensie) en de hóógte in gaan, de tweede dimensie. Wanneer we dan dit vlak íetsje schuin zetten, …
… en we trekken wat nieuwe lijnen naar rechts, onze díeptelijnen, …
… dan kunnen we door die lijnen te volgen zó ons huisje van 2D naar 3D maken. En dat kan met elk ontwerp!
Isometrie en perspectief
En zo kunnen jullie dus thuis ook een huisje dat je in 2D hebt getekend in 3D maken. En zo heb je een huisje in perspectief getekend, toch? Nou… eigenlijk niet! Want álle lijnen in de breedte, hoogte en diepte lopen evenwijdig aan elkaar. Dít is wat je in de wiskunde noemt een isometrische tekening.
En dat is een groot contrast met dít. Hier staat het huis in perspectief!
Je maakt hier gebruik van een verdwijnpunt, een horizon, een… weet je wat, dat leg ik volgende keer wel uit! Dan gaan we dieper in op het vogelvluchtperspectief, het kikvorsperspectief en het gebruik van raster.
—
Ir. Stephan Timmers (1984) is sinds 2003 actief als commercieel illustrator voor diverse opdrachtgevers in het bedrijfsleven en bij de overheid, zoals o.a. 3FM, Nike, BAYER, Ziggo en TNO. Zijn specialisme ligt in het maken van overzichtstekeningen van complexe zaken, waarbij de materie begrijpelijk is gemaakt.
Zo produceerde Studio Stephan Timmers, gevestigd in Berkel en Rodenrijs, onder andere puzzelplaten, posterontwerpen, coverdesigns en informatieve illustraties. Het is de missie van Studio Stephan Timmers om opdrachtgevers te ondersteunen met hun informatie- en kennisoverdracht, acquisitie en daaraan gerelateerd dus ook de omzet.
