Vorige keer was ik gestopt bij het verschil tussen een isometrische tekening (waarbij de lijnen evenwijdig aan elkaar lopen), en een perspectief-tekening. Daarmee krijg je veel meer diepte in je tekening. Maar hoe werkt dat nou precies?
Dat je met perspectief veel meer diepte krijgt in je tekening is te zien aan de hand van een simpel voorbeeld: de boom! Bij een isometrische tekening maakt het niet uit waar ik de boom plaats: ik teken ‘m overal exact even groot. Maar… bij een perspectief-tekening geldt: hoe verder de boom naar de achtergrond gaat, hoe kleiner ‘ie wordt! En dat zorgt er precies voor dat wij mensen bij het kijken naar zo’n tekening díepte ervaren!
Jullie willen waarschijnlijk weten hóe je dan zo’n huisje in perspectief kunt tekenen. Laten we beginnen daarvoor een nieuwe term te introduceren: het raster. Want je wilt natuurlijk voorkómen dat je tekening zó uitziet. Daaraan zie je meteen dat er iets niet klopt met de lijnen… maar wát?!
Daarom maken de meeste tekenaars gebruik van een ráster. Deze kennen we al: het isometrisch raster. Je kunt hier heel simpel met een potlood of stift lijnen inzetten en zo een huisje tekenen. Bijvoorbeeld zoiets. Het wordt vaak gebruikt bij computerspelletjes: dan kijk je van boven en lopen alle lijnen evenwijdig.
Computerspel in een isometrisch raster
Vogelvluchtperspectief
Eigenlijk gaat dat met een raster werken ook zo bij het tekenen in perspectief. Wil je een huis van bovenaf bekijken? Dan teken je een raster waarin alle hoogtelijnen naar beneden lijken te gaan. Zo, en dan wordt dit het raster. En daarná teken je het huis erin! Dit perspectief, waarbij je van bovenaf kijkt, noemen we het vogelvluchtperspectief.
Kikvorsperspectief
Wil je het huis van onderaf bekijken, dan keren we gewoon het hele raster 180 graden om. Kijk, hier lopen de hoogtelijnen juist omhóóg.En zó teken je dan je huis erin. Dit is wat we noemen het kikvorsperspectief. Oh, en let erop dat dit de eerste keer is dat we een punt zien waar álle lijnen naartoe lopen. Dát heet een verdwijnpunt. Maar ik ga hier toch even een punt van maken.
Eenpuntsperspectief
Stel dat ik mijn huisje schuin van voren wil tekenen. De breedtelijnen lopen dan nog gewoon evenwijdig aan elkaar, en de hoogtelijnen ook… maar de díeptelijnen lopen allemaal naar elkaar toe. Het punt waar al die lijnen bij elkaar komen wordt het verdwijnpunt genoemd. We hebben hier een éénpuntsperspectief toegepast, met dus slechts één verdwijnpunt.
Tweepuntsperspectief
Maar stel nu dat we dat huisje íetsje draaien? Dan lopen die dieptelijnen nog steeds naar een verdwijnpunt, die hoogtelijnen lopen ook nog steeds evenwijdig aan elkaar… maar de breedtelijnen lopen nu óók naar een verdwijnpunt. Dit is wat ze noemen het tweepuntsperspectief.
Driepuntsperspectief
Goh, Stephan, je hebt dus een éénpuntsperspectief, een tweepuntsperspectief,… heb je dan ook een dríepuntsperspectief? Goh, wat een goeie vraag. Ja, natúúrlijk heb je die, ALS DIE VERTICALE LIJNEN ÓÓK EEN VERDWIJNPUNT HEBBEN!
Tja, de oplettende kijker heeft natuurlijk al gezien dat deze verticale lijnen niet alleen benéden een verdwijnpunt hebben… maar óók daarbóven! En de horizontale lijnen komen links bij elkaar in een verdwijnpunt, maar als ik het huisje iets draai, dan komen ze ook bij elkaar in een verdwijnpunt aan de ándere kant. Oftewel: dit huisje heeft van zichzelf niet dríe verdwijnpunten… maar zés! En geloof het of niet… maar die kún je allemaal in één tekening kwijt!
… weet je wat? Dat leg ik volgende keer wel uit!
Ir. Stephan Timmers (1984) is sinds 2003 actief als commercieel illustrator voor diverse opdrachtgevers in het bedrijfsleven en bij de overheid, zoals o.a. 3FM, Nike, BAYER, Ziggo en TNO. Zijn specialisme ligt in het maken van overzichtstekeningen van complexe zaken, waarbij de materie begrijpelijk is gemaakt.
Zo produceerde Studio Stephan Timmers, gevestigd in Berkel en Rodenrijs, onder andere puzzelplaten, posterontwerpen, coverdesigns en informatieve illustraties. Het is de missie van Studio Stephan Timmers om opdrachtgevers te ondersteunen met hun informatie- en kennisoverdracht, acquisitie en daaraan gerelateerd dus ook de omzet.
